Basın İlan Kurumu misyon alanındaki resmî ilan ve reklam yayımıyla alakalı internet haber sitelerinin ziyaretçi trafiklerinin ölçümlenmesi hedefiyle geliştirilen BİK Analitik sisteminin hangi temel bedeller, prensipler ve standartlara nazaran ölçümleme yaptığını kamuoyuna açıklayan “BİK Analitik Kullanım Şartları ve Ölçümleme Politikası” yayımlandı.
Politika Belgesi’nde; Basın İlan Kurumu’nun yükümlülükleri, ziyaretçi trafik bilgilerinin BİK Analitik marifetiyle ölçümlenmesi sırasında gözetilen temel kıymetler, ölçümleme kriterleri, bilgilerin sınıflandırılması, dataların kapalılığı ve güvenliği, kullanıcı kimlik siyaseti, Okur Bazlı Trafik (OBT), denetleme, şeffaflık, hesap verebilirlik, gözden geçirme ve raporlama ile mülkiyete ait bahislere yer verildi. İnternet haber sitelerinin yükümlülükleri mevzuat ile belirlendiğinden evrak kapsamına alınmadı.
ÖLÇÜMLEMEDE BENİMSENEN TEMEL İLKELER
Ölçümleme faaliyetlerinde “şeffaflık”, “hesap verebilirlik” ve “gözden geçirme” prensiplerinin benimsendiği tabir edildi.
İnternet haber sitelerinin sunulan hizmetler, hakları ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirildiği kaydedilirken, yürürlükte bulunan mevzuat kararları uyarınca metoda ve hukuka uygun halde yürütülen ölçümleme faaliyetlerinin Kamu Nezareti, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız kuruluşlarca denetlendiği belirtildi.
Kurumun, BİK Analitik’te güzelleştirme ve geliştirme yapılmasını gerektiren hallerde sistem bütünlüğünü göz gerisi etmeksizin gerekli adımları atacağı kayıt altına alındı.
KURUM’UN YÜKÜMLÜLÜKLERİ AÇIKLANDI
“Bilgilendirme yükümlülüğü” uyarınca BİK Analitik’in elde ettiği dataların takip eden gün saat 14.00 prestijiyle İlan Bilişim Sistemi (İLANBİS) üzerinden internet haber sitelerine açıklandığı ve “trafik bilgilerini saklama yükümlülüğü” kapsamında tahlil edilen bilgilerin, hizmetlerin sürdürülmesi ile istatistik üretiminde kullanılmak üzere en az 3 yıl müddetle koruma edileceği bilgisi paylaşıldı.
“Veri güvenliğini sağlama yükümlülüğü” bağlamında Kurum’un ferdî data sorumlusu sıfatıyla Ferdî Dataların Korunması Kanunu’nda (KVKK) belirtilen data güvenliğine ait yükümlülüklerini “Basın İlan Kurumu Bilgi Sürece Politikası” uyarınca yerine getirdiği ve şahsî data dışındaki bütün bilgileri kendi sistemlerinde inançlı bir halde koruma ettiği kaydedildi.
Kurumun, BİK Analitik’in yürürlükteki mevzuat kararlarına ve internet hizmetlerine dair kalite standartlarına uygun biçimde çalışmasından sorumlu olduğu da Siyaset Belgesi’nde yer aldı.
ÖLÇÜMLEMEDE YENİ YAKLAŞIM: OKUR BAZLI TRAFİK
Politika Belgesi’nde, içeriklerin okunma ve etkileşim bilgileri ile gerçek okuyucuların doğal davranışlarını gösteren trafiklerin dikkate alınmasını tabir eden Okur Bazlı Trafik (OBT) siyasetinin benimsendiği; bu bakış açısının emsalleri ortasında ayırt edici olduğu belirtildi.
Otomatize edilmiş sistemler tarafından oluşturulmuş, periyodik olarak kendini tekrarlayan, öngörülebilir yahut insan davranışlarıyla uyumsuz sürat, ziyaret sıklığı, etkileşim düzeyleri ya da yüksek sayfa görüntüleme içeren trafiklerin geçerli kabul edilmeyeceği vurgulandı.
VERİ GÜVENLİĞİ VE GİZLİLİK
Kurumun, ölçümlenen dataların hukuka uygun işlenmesini sağlamak için gerekli tüm teknik ve idari önlemleri alıp denetlemek suretiyle BİK Analitik’i güvenlik odaklı geliştirmeyi temel prensip olarak kabul ettiği açıklandı.
Tedbirler, elde edilen datalara hukuka alışılmamış erişimi, dataların yetkisiz olarak açıklanmasını ve bilgilerin inançlı ortamlarda saklanmasını da kapsayacak biçimde ele alındı.
ÖLÇÜMLEME KRİTERLERİ VE TEKNİK AYRINTILAR
BİK Analitik’in internet haber sitelerinin Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği’nde belirtilen kaideleri sağlayıp sağlamadıklarının tespitine yönelik çok boyutlu ve çok metrikli ölçümleme yaptığı hatırlatılarak, ölçümlemeye yönelik kriterler “Genel Kriterler”, “Özel Kriterler” ve “Tamamlayıcı Kriterler” olarak sınıflandırıldı.
İnternet haber sitelerinin ölçüm takip kodunu nasıl kullanacaklarına ait bilgilerin yer aldığı Siyaset Belgesi’nde yurt dışı trafiğin ölçüme dâhil edilme oranı, ortalama sayfada kalma mühleti, direkt trafik oranı, oturumda ölçümleme mühlet hududu, trafiğin “sıfır” olarak kabulü, donanım ve yazılımların yeniliği hususlarında detaylara değinildi.
MÜLKİYET HAKKINA AİT UYARILAR
Mülkiyeti Basın İlan Kurumu’nda bulunan BİK Analitik markasının ulusal ve milletlerarası seviyede korunduğu belirtilerek marka haklarını ihlal eden davranışların ilgili kanunlara nazaran hukuksal ve cezai sorumluluk doğuracağı konusunda ihtarlarda bulunuldu.
Politika Belgesi’nde ayrıyeten “BİK Analitik API’lerini Destekleyen Tarayıcılar”, “BİK Analitik Data Transfer Güvenliği”, “BİK Analitik’in İnternet Haber Sitelerinin Performansına Etkisi”, “Benzer Ölçümleme Sistemleriyle Mukayese” üzere başlıkların ayrıntıları aktarıldı.
BİK Analitik Kullanım Şartları ve Ölçümleme Siyaseti 1 Ocak 2025 Çarşamba gününden itibaren yürürlüğe girecek.
Belgenin tamamının yahut makul unsurlarının yenilenmesi durumunda yürürlük tarihi güncellenerek buna ait bilgiye Siyaset Belgesi’nin sonunda yer verilecek.
Politika Belgesi’ni görüntülemek için; bik.gov.tr/storage/2024/12/BIK-Analitik-Kullanim-Kosullari-ve-Olcumleme-Politikasi.pdf